✍ सोना राई
कृतु भण्डारी एक सामाजिक कार्यकर्ता र राजनीतिज्ञ पनि हुन् । अहिले उनी राष्ट्रिय रूपमा चर्चामा आएकी छन् । विशेष गरी युक्रेनसँगको जारी द्वन्द्वमा लड्न रूसी सेनामा भर्ती भएका नेपाली युवाहरूका परिवारहरूको लागि एक प्रमुख आवाजको रूपमा । प्रयोगकर्ताको अनुरोधलाई ध्यानमा राख्दै यो विस्तृत प्रतिवेदनले भण्डारीको पृष्ठभूमि र उनको महत्त्वपूर्ण कार्यको गहन बुझाइ प्रदान गर्ने उद्देश्यले सबै उपलब्ध विवरणहरू र तस्बिरहरूसहित उनको विस्तृत प्रोफाइल प्रस्तुत गर्दछ ।
नेपाली नागरिकहरू टाढाको द्वन्द्वमा अप्रत्याशित रूपमा संलग्न हुनुले एउटा गम्भीर स्थितिलाई जन्म दिएको छ, जसलाई भण्डारीले सम्बोधन गरिरहेकी छन्। यस अवस्थामा उनको भूमिका संकट ग्रस्तहरूको लागि आशाको किरण बनेको छ।
नेपाली युवाहरूलाई रूसी सेनामा भर्ती गर्ने क्रम बढ्दो छ । प्रायः भ्रामक तरिकाहरू प्रयोग गरेर । नेपालको सामाजिक, आर्थिक अवस्थाले यी युवाहरूलाई यस्तो भर्तीको लागि कमजोर बनाएको छ, जसमा गरिबी र रोजगारीका अवसरहरूको अभाव मुख्य कारणहरू हुन् । भर्तीकर्ताहरू र बिचौलियाहरूले उच्च तलब, सुरक्षित गैर लडाई भूमिका र राम्रो भविष्यको झूटो बाचा दिएर नेपाली नागरिकलाई प्रलोभनमा पार्छन् ।
तर, ती बाचाहरू रूस पुगेपछि र युक्रेनको युद्ध मोर्चामा तैनाथ भएपछि भर्ती भएकाहरूले सामना गर्ने कठोर वास्तविकतासँग मेल खाँदैनन् । पर्याप्त तालिमको अभाव, सक्रिय युद्ध क्षेत्रमा लड्न बाध्य पारिनु र निरन्तर बमबारी र भीषण लडार्इँसहित युद्धको भयानक अवस्था उनीहरूले अनुभव गर्छन् । नेपाली सैनिकहरू मारिएका, घाइते भएका, पक्राउ परेका र गम्भीर मनोवैज्ञानिक आघात भोगेका खबरहरू अइरहेका छन् ।
यसले नेपालमा रहेका परिवारलाई बिनाशकारी आर्थिक र भावनात्मक असर पारेको छ, जसले प्रायः आफ्नो आयको मुख्य स्रोत गुमाउँछन् र आफ्ना प्रियजनको भाग्यको बारेमा निरन्तर डर र अनिश्चिततामा बाँचिरहेका हुन्छन् । नेपाल भित्रको आर्थिक कमजोरीलाई बाह्य शक्तिहरूले दुरुपयोग गर्दा यो भर्तीमा संकट सिर्जना भएको छ, जसले प्रभावित परिवारहरूको लागि मानवीय संकट निम्त्याएको छ । यस्ता भ्रामक कथाहरूले नेपाली नागरिकका लागि बिदेशमा रोजगारीका अवसरहरूबारे थप जनचेतना र नियमनको आवश्यकतालाई उजागर गर्दछ।
यसका साथै नेपाली नागरिकहको रूस– युक्रेन युद्धमा संलग्नताले अन्तर्राष्ट्रिय द्वन्द्वहरूमा नेपालको तटस्थता र रूससँगको सम्बन्धमा व्यापक प्रभाव पार्न सक्छ । नेपाल आधिकारिक रूपमा तटस्थ छ, र यसका नागरिकहरू एउटा प्रमुख द्वन्द्वमा एक पक्षको लागि लड्नुले कूटनीतिक परिणामहरू निम्त्याउन सक्छ ।